mijn lichaam

 

als alle holtes en pauzes zijn verdwenen, gekrompen, wegbezuinigd, productief gemaakt, een vastgebald lichaam, slagvaardig maar breekbaar omdat er geen ruimte is, een zuur en vol arbeidsklimaat – als nu de onzichtbaarheidsmantel uiterst complexe zaken, een hele sliert middelen, voertuigen, transacties en relaties versluiert en deze mij voorkomen als niet direct natuurlijk maar me zonder haperen toelaten te gebruiken en de opeenvolging van gebruiken zonder onderbreking voortgaat, bijna als een verlengstuk van mijn handen, lichaam

 

mijn lichaam

 

Rosebel goudmijn concessie, Suriname  iamgold

in Geen weg terug zet Iraida van Dijk-Ooft naast elkaar: het vrouwenlichaam en de mijn.

“ze vraagt zich voor de zoveelste keer af wanneer precies de wereld om haar heen kapot begon te gaan”

voor Maisa begon dat toen ze haar lendendoek moest inruilen voor een heupdoek, die haar heupen en benen beter bedekt; desondanks maakt die man, haar vader, haar leven kapot.

de mijn: het goud in de grond en het water in de rivier om stroom op te wekken voor de ‘vaderlandse’ bauxietindustrie, Suralco. Melviel werkt daar en komt af en toe terug in het dorp, met zijn blue jeans en kado’s en behalve het leven ruïneren van zijn dochter en zijn vrouw leidt hij zijn gemeenschap op een dwaalweg door te laat weg te gaan (te ‘transmigreren’) voor het water waar het stuwmeer mee gevuld zal worden. de geschiedenis van de Afobakadam en het groepje mensen (wat me aan Dzjan, van Andrei Platonov doet denken) wordt verweven met de geschiedenis van Maisa en Beate en herhaalt zich vijftig jaar later in Maisa’s kleinzoon, eveneens door verkrachting verwekt door een patriarchale (stief)vader. de auteur toont overigens ook hoe de stiefmoeder, mishandeld en vernederd door haar man, de jonge Alex bij zich haalt, hem streelt tegen zijn zin, zich opdringt aan hem. het kinderlichaam is een mijn.

Alex, om van terugkerende dromen bevrijd te worden, gaat uitzoeken waar hij vandaan komt. als hij de leugens en het zwijgen ontdekt verhindert zijn woede juist handelen – waarom moet híj de fouten van vorige generaties goedmaken? wanneer hij door het mijnbedrijf wordt geselecteerd om de concessie te gaan exploreren, precies op de plaats van de kankantriboom, waar zijn moeder geboren is, aarzelt hij niet, hij laat de boom wegruimen en mijnt het goud. de kruin van de boom die nog net boven het water uitkwam verandert in een rode waterkolk.

in het nawoord schrijft van Dijk-Ooft: Op 1 februari 1964 werden de laatste omleidtunnels van de stuwdam te Afobaka, district Brokopondo, Suriname, neergehaald. Hierdoor kwam een gebied zo groot als de Nederlandse provincie Utrecht voorgoed onder water te staan.Meer dan vijfduizend marrons, enkele Aucaners, voornamelijk Saramaccaners, werden door het wassende water van hun gronden en uit hun huizen gedreven. (-) Tot op heden zijn weinig dorpen en families herenigd. De huisvestingsalternatieven die aan de marrons geboden werden, waren beschamend ontoereikend.

in 1915 werd in Suriname bauxiet gevonden. de grondstof heeft een grote rol gespeeld in de oorlogsindustrie van de tweede wereldoorlog. om bauxiet te verwerken tot aluminium is veel electriciteit nodig, hiertoe werden in 1964 de stuwdam en waterkrachtcentrale geopend.

Suralco was altijd hoofdzakelijk in amerikaanse handen en is nu deel van het amerikaans-australisch AWAC.

Suriname is zeer rijk aan ‘natuurlijke hulpbronnen’ (17de op de lijst van rijkste landen); in 2008 is de exportwaarde van aluinaarde ingehaald door die van goud.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Goudwinning_in_Suriname

 

mijn land

 

land doden – eerst mijnen, dan doden

Saskia Sassen

After noting that we are familiar with war refugees and migrants, she notes that there is third type of migrating subjects. To make them visible one has to ask the question: “Why are they moving? There is no war where they are coming from.” One of the causes for this, according to her research, is the “making” of “dead land, dead water.”

This deadening goes hand in hand with the expansion of mining, land grabs and cities to force people out of their habitat.

“Now land grabs have long existed. The United States use a lot of land in Kenya, for instance, to raise cattle because cattle is quite destructive, we know that. Kenya has vast stretches of dead land thank you to the United States…using that to grow cattle, same thing as Central America – lot of dead land. So, we have been killing land for a while but there is so much of it. It is shrinking now…. Here are some figures [From 2006 to 2010: 220 million hectares of land in Africa, Latin America, Cambodia, Ukraine etc. bought/leased by rich government, firms, financial firms]. The estimate now is that there are over 300 million hectares of land that has been bought.”

In her words, such figures indicate that the “land is now more valued than the people or activities on it.” Hence “what we measure as development”, she argues, “is a massive expulsion.” It is “the making of surplus population.”

“This is about Europe now. Land grabs in Europe…. The sons and daughters of former farmers in France, given the bad job situation (this is something that happened 2 or 3 years ago), decides that ‘maybe the best bet for me is to go back to the countryside and buy some land and some very specialized farming….’ Guess what? No land for sale. It has been mostly bought up by large corporates. Saudi Arabia has more or less bought up – and the Qatari – Bosnia…. Last example… A nice Swedish firm…. has bought a vast stretch of land in Northern England….”

http://udadisi.blogspot.nl/2016/06/what-does-digital-culture-say-about.html

 

mijn water

Vermoord in La Esperanza/Intibucá, Berta Cácera, activiste tegen de bouw van de watermijn, Agua Zarca Dam aan de Gualcarque rivier in Honduras.

Op een heilige plaats voor de Lenca wordt de rivier verlegd, de toegang tot water, voedsel en medicijnen ontzegd. De heilige bossen waren ook noodbossen. De heilige rivieren zijn ook noodbronnen. Een mijn is een voorraad, een bron van geld.

Na een blokkade in 2013 trokken het Chinese Synohydro en de Wereldbank zich terug maar het Hondurese bedrijf verlegde het bouwterrein om de blokkade te vermijden. Februari 2016 werden bij protesten mensen gearresteerd. De doodsdreigingen namen toe.

“Nee tegen de mijn, ja tegen het leven” muurschildering openbare bibliotheek El Porvenir, foto @Sandra Cuffe

[3-5 maart 2016]

mijn lichaam

wij stonden met bolletjes goud en organisatievermogen

 

orgaanmijn

Zoals de jacht zich ontwikkelde van een individuele prooi tot de vernietiging van hun verblijfplaats, ontwikkelt zich nu de uitbuiting van de ‘zeeschatten’. (Tom Bawden in The Independent 2-3-2015)

Papua New Guinea Mine Watch

“Ik zag dat Robert Browning een nieuw gedicht had gemaakt, en was stomverbaasd – totdat ik bedacht dat ikzelf, op mijn eigen kleine wijze, zong vanaf treden vol knekels.”

(Emily Dickinson in een brief, 1864 t.t.v. Amerikaanse burgeroorlog)

 

mijn taal: fpso floating production, storage & offloading vessel

een fpso wordt gebruikt als mobiel, tijdelijk olieplatform: olie wordt uit zee opgepompt, op- en overgeslagen in tankers of door pijpleidingen afgevoerd; het zijn drijvende fabrieken. SBM Offshoring produceert fpso’s, vaak omgebouwde tankers.

mijn eiland

Billiton, Maleis Biletung: oorspronkelijk een klein eiland, deel van Indonesië, vindplaats van tinerts. In 1860 de naam van een Nederlands-Brits mijnbouwbedrijf, dat in 1970 werd overgenomen door Shell. De merknaam Billiton is in 1974 overgegaan van Shell naar het Brits-Zuidafrikaanse mijnbouwbedrijf Gencor, dat onlangs is gekocht door het Australische Broken Hill Propietary (BHP Billiton).

mijn veld

In 1959 werd in Kolham bij Slochteren een groot aardgasveld ontdekt.De Nederlandse Aardolie Maatschappij NAM is geen overheidsbedrijf, maar in handen van Shell en Exxon Mobil,

Jarenlang werden veiligheidsrisico’s genegeerd, overheid en NAM hadden enkel oog voor de economische baten van het aardgas. Het ‘gasgebouw’ waarin de winning en verkoop van het aardgas georganiseerd is, moet daarom fundamenteel op de schop. Dat concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid in een rapport dat woensdag gepubliceerd is. Al in 1993 was duidelijk dat gaswinning aardbevingen veroorzaakt. Maar pas na de aardbeving bij Huizingen in 2012, met 3.6 op de schaal van Richter, werden de risico’s serieus genomen.

Het zogenoemde ‘gasgebouw’ is de in 1963 opgericht publiek-private samenwerking van de Nederlandse staat, NAM, Shell, Exxon Mobil, GasTerra en EBN.

de Volkskrant 19-2-2015

mijn lijst

land van melk en honing

la dolce vita

luilekkerland

el dorado

luxe lexicons

land van cockanje

cornucopia

land of plenty

gebraden duiven vliegen in je mond

goudschat

Der Boden war so klar, daß Elis die Wurzeln der Pflanzen deutlich erkennen konnte, aber bald immer tiefer mit dem Blick eindringend, erblickte er ganz unten – unzählige holde jungfräuliche Gestalten, die sich mit weißen glänzenden Armen umschlungen hielten, und aus ihren Herzen sproßten jene Wurzeln, jene Blumen und Pflanzen empor, und wenn die Jungfrauen lächelten, ging ein süßer Wohllaut durch das weite Gewölbe, und höher und freuidiger schossen die wunderbaren Metallblüten empor. Ein unbeschreibliches Gefühl von Schmerz und Wollust ergriff den Jüngling, eine Welt von Liebe, Sehnsucht, brünstiges Verlangen ging auf in seinem Innern. – »Hinab – hinab zu euch«, rief er und warf sich mit ausgebreiteten Armen auf den kristallenen Boden nieder. Aber der wich unter ihm, und er schwebte wie in schimmerndem Äether. Verder lezen in Die Bergwerke zu Falun, E.T.A. Hoffmann, 1819

mijn lijst

Bristol Bay, Alaska Pebble Mine Project
goud en koper
Northern Dynasty en Anglo American (recent teruggetrokken)

Bakken Fields
Woodford Fields schalieolie/gas

Clarion Clipperton Fracture Zone halverwege tussenHawaii en Mexico,exclusieve rechten voor Nautilus Minerals Inc. op het mijnen van polymetalische nodulen,13 exploratievergunningen

Fitzroy River Delta, Balaclava Island, oostkust Australie
schalieolie Xstrata 35 miljoen ton per jaar
voortuin van de Great Barrier Reef

Beaufort and Chukchi Seas, kust van Alaska
olieboring Shell (opgeschort)
de Kulluk brak los in een storm en liep aan de grond bij Sitkalidak Island

Prudhoe Bay, Alaksa North Slope oliewinning, sinds 1968

Slochteren, Nederland gaswinning sinds 1959

Pechora Zee, Rusland
Prirazlomnaya olieplatform Gazprom
arctische olieboringen
arrestatie greenpeace-activisten oktober 2013

Blacklick Creek, Pennsylvania
schaliegas restafvalplaats meet verhoogde radioactiviteit

Pilliga forest in New South Wales, Australia
coal gas seams (stygofauna)

Mendip Hills, UK
Balcombe, Sussex UK schaliegas

Lennisheuvel bij Boxtel, Nederland  schaliegas

Marcellus Shale, New Jersey

Karoo, Zuid-Afrika shale fracking

Nunavut in Baffin Island, Canadian arctic ijzerertsmijnen

Frieda rivier, Papua Nieuw Guinea
porfier, koper, goud Ok Tedi mine, overheidsbezit
jaarlijks 204.000 ton koper en 205.000 ounces goud
mijnleven van twintig jaar

Manus basin, Bismarck Sea, dertig kilometer van de kust van Papua Nieuw Guinea
Solwara 1, Nautilus Minerals (Canadees)
koper, goud, zilver, zink 1.600 meter diepte
in Manus wordt door Australie een vluchtelingengevangenis heropend, in ruil hiervoor ontvang PNG economische steun en ontwikkelingshulp

North Island, Nieuw Zeeland
iconic beaches: paars en zwart zand dat ijzer bevat
480 kilometer kustlijn, 20.000 km2 zeebeding in lagen van tot 30 meter diep
Trans Tasman Resources’ aanvraag de ijzerzanden te mijnen in de South Taranaki Bight is in 2015 afgewezen. Het tweede voorstel voor seabed mining is door een onafhankelijke commissie afgewezen dit jaar: de aanvraag van Chatham Rock Phosphate om fosforaatnodules te mijnen in de Chatham Rise is rejected on grounds of posing high risk to the natural ecosystems in the underseas world.

Cook Islands, vijftien eilanden tussen Nieuw Zeeland en Hawaii
twee miljoen kilometer exclusieve economische zone
tien biljoen ton mangaanknollen
UK Seabed Resources (dochteronderneming van Lockheed Martin)

Baro river, bij Gambela in Ethiopie aan de grens met Soedan
palmolieplantages van internationale bedrijven

la Brae, California pekmoeras

Katanga

houtskoolbranders Ndola

mangaanknollen op de zeebodem

 

Matthew Power on the lithium mines of Bolivia; Delphine Schrank on an open-pit tin mine in the Congo; Louise Palu on the hard rock mines of Canada; J. Malcom Garcia on the effects of lead mining in Kosovo; Nathaniel Miller on the Berkely Pit in Montana; Jharia Burning by Allison Joyce, Tailing Dam of Baotou Steel by Qin Xiaoyu

http://www.vqronline.org/issues/86/4/fall-2010#toc

Oil Fields #13, Taft, California 2002 Edward Burtynsky

Asked how he obtained the beautiful harmony of his sculptures, Michelangelo reputedly answered: ‘Simple. You just take a slab of marble and cut out all the superfluous bits.’ In the heyday of the Renaissance, Michelangelo proclaimed the precept that was to guide modern creation. Separation and destruction of waste was to be the trade secret of modern creation: through cutting out and throwing away the superfluous, the needless and the useless, the beautiful, the harmonious, the pleasing and the gratifying was to be divined. Read on

Wasted Lives. Modernity and its Outcasts Zygmunt Bauman, 2004

1657 Iter extaticum secundum, mundi subterranei prodromus Athanasius Kircher

 “The critics,” says Dr. Bauer, or Agricola, in his classic De Re Metallica, “say further that mining is a perilous occupation to pursue because the miners are sometimes killed by the pestilential air which they breathe; sometimes their lungs rot away; sometimes the men perish by being crushed in masses of rock; sometimes falling from ladders in to the shafts, they break their arms, legs, or necks… But since things like this rarely happen, and only so far as workmen are careless, they do not deter miners from carrying on their trade.” This last sentence has a familiar note: it recalls the defenses of potters and radium watch-dial manufacturers when the dangers of their trades were pointed out. Dr. Bauer forgot only to note that though coal miners are not particularly susceptible to tuberculosis, the coldness and dampness, sometimes the downright wetness, predispose the miner to rheumatism: an ill they share with rice cultivators. The physical dangers of mining remain high; some are still unavoidable.
The animus of the miner’s technique is reflected in his treatment of the landscape. Let Dr. Bauer again be our witness: “Besides this the strongest argument of the detractors is that the fields are devestated by mining operations, for which reason formerly Italians were warned by law that no one should dig the earth for metals and so injure their very fertile fields, their vineyards, and their olive groves. Also they argue that the woods and groves are cut down, for there is need of endless amount of wood for timbers, machines and the smelting of metals. And when the woods and groves are felled, there are exterminated the beasts and birds, very many of which furnish pleasant and agreeable food for man. Further, when the ores are washed, the water which has been used poisons the brooks and streams, and either destroys the fish or drives them away. Therefore the inhabitants of these regions, on account of the devestation of their fields, woods, groves, brooks, and rivers, find great difficulty in procuring the necessaries of life, and by reason of the destruction of the timber they are forced to a greater expense in erecting buildings.”   Read on

Erzsucher, houtsnede uit De Re Metallica, Agricola 1556

De bomen op de berg, ze benadelen zichzelf
Het vet in de toorts, het verbrandt zichzelf;
Kaneel kan gegeten worden, daarom wordt het afgehakt
Lak kan verwerkt worden, daarom wordt het afgetapt.
Alle mensen kennen het nut van het nuttige:
Niemand begrijpt het nut van het nutteloze.

Innerlijke Geschriften, 4 VIII, Zhuang Zi

stepping stone: mijn eiland

Pa Plorer, Chagos creole song

 

de Chagossians, verlamd door angst, verlammen is een werkwoord, hun honden waren verzameld en vergast, verlaten het eiland, typisch een geval van collateral damage, vindt de functionaris van de foreign office, het eiland was nodig in een populaire politieserie. lees verder

resten van veertig jaar oude stuwraketten op de zeebodem

Satellieten, foto’s van Jonas Bendiksen

Wachten op wat valt, tussen de blauwe lucht en de groene aarde in dit onaangeraakte deel van de aarde, dit oneindige binnenland. Vee valt soms dood neer, tussen de groene klaver en de blauwe lucht wemelt ’t van vlinders, witte vlinders om dode koeien, het nieuwe blik dat normaal in zee valt, elders, maar hier in dit vergeten achterland vallen de resten gewoon op de grond tussen dorpen en weilanden. We wachten, we halen restbrandstof uit rakettrappen die na de lanceringen op de velden vallen, we mijnen ze tussen het vee en het gras en de witte vlinders.

 

alma: pek

pek, pik, ontleend aan Latijn pix, gen. picis (pek, teer), verwant met Grieks pissa (pek) pikzwart, pikdonker, pech (overdrachtelijk van pek), ontleend aan het Duits (studententaal, 18e eeuw) im Pech stecken, aan iets blijven kleven, bijv. erpicht sein (vastgeplakt) eng. pitch, uit het Duits, vanaf 14e eeuw gebruikt voor boomhars, pine (pijnboom) ook van pix afgeleid; pinus, pijnboom ende hy zweet pec 1485
meer

 

 alma: suiker

 

“Vanaf 1750 namen brood met thee en suiker of stroop en later jam, de plaats in van pap (porridge), voor de arbeidende klassen: goedkoop en gemakkelijk klaar te maken, in plaats van melk, bier. De bereiding kost minder tijd (de vrouw werkt in de fabriek); er hoeft niet gekookt te worden, er is geen brandstof nodig; de producten kunnen ‘op tafel blijven staan’, ze bederven niet, er is geen koeling nodig. Een kop thee met suiker, warm en zoet, het gevoel een warme maaltijd te hebben gegeten. “De beginnende arbeidersklassen die in de fabrieken en mijnen werkten, namen suiker e.a. drug-foods als troost tot zich”.

Vanaf 1840 ongeveer ontstaat massaconsumptie. Het belang van tropische producten zoals tabak, thee en suiker uit de kolonies als goedkoop voedselsubstituut voor de stedelijke arbeidersklassen: door de ‘energetische output’ van arbeiders positief te  beïnvloeden speelden deze substituten een belangrijke rol in ‘balancing the accounts of capitalism’.

 

 

“Het was niet de wijn of de whisky, het was wat jullie schreven. Toen jullie ons land, onze rivieren, onze bossen begonnen te beschrijven begonnen wij allen te sterven, zoals daarvoor niet gebeurde.”

Indiaanse bewoner tegen Franse jezuïet, 1636 in Carlo Ginzburg, Threads & Traces 87

Handschriftkaart van de suikerplantages Acaribo en Waterland aan de Suriname rivier, door Gustavus Palm, beëdigd landmeter in Suriname. Kaarten van hem zijn bekend uit de periode 1713 tot 1717.

 

 

 

Einer, der immer von Leben und von Lieben spricht, stört sich sein Leben oder Lieben. Das was man nicht erwähnt, lebt am lebhaftesten, weil jedes Erwähnen, Andeuten irgendetwas von dem Betreffenden wegnimmt, es angreift, mithin vermindert. Das erfahren hauptsächlich die Gebildeten, die nicht essen, nicht in der Elektrischen fahren, nicht lesen können, ohne gleich einen Essay darüber zu schreiben, und sich so das Essen, das Fahren, das Lesen usw. in seinen Einwirkungen schwächen. Natürlich gehöre ich auch zu denen, die dies schon gespürt, erlebt haben, denn sonst wüsste ich es nicht. (Robert Walser an Frieda Mermet, 27. Dezember 1928)

Iemand die steeds over leven en over liefde spreekt, verstoort zijn leven of liefde. Dat wat men niet noemt, leeft het levendigst, omdat elk noemen, elk zinspelen, ‘t een of ander van het betreffende wegneemt, het aanvalt en dus vermindert. Dat ondervinden hoofdzakelijk de geschoolden die niet kunnen eten, niet in de tram rijden, niet kunnen lezen zonder tegelijk een essay erover te schrijven en zo het eten, het rijden, het lezen enzovoorts in haar werkingen verzwakken. Natuurlijk behoor ik ook tot degenen die dit al opgemerkt, beleefd hebben, want anders wist ik het niet.

 

 

 

stepping stone: mijn eiland

Nauru

de mangaanknollen liggen daar maar, we kunnen ze zelf niet oprapen want we zijn ziek en dik van de fosfaatopbrengsten geworden, velen van ons sterven jong door vetzucht en suikerziekte, het grote eiland zal ons wel helpen, zoals wij Australië helpen, kijk naar het asielcentrum op ons eiland waar zij de gestrandde bootvluchtelingen heen brengen.

Honiara

meer

koude mijn

Grand Ball given by the Whales in honor of the Discovery of the Oil Wells in Pennsylvania.  Vanity Fair, april 20 1861

na alpengrote walvisjachten, na miljoenen jaren wachten

op de transformatie van antieke algenrassen, paardenstaarten

de handel in sneeuw was zo belangrijk

dat de pasja’s zich met de exploitatie

van de ijsmijnen gingen bezighouden:

men zei in 1578 dat pasja Mohammed

er wel 80.000 zecchini per jaar aan

verdiende.” Fernand Braudel,

De Middellandse Zee, pag. 38

         

Ray Rush  Thomas Pynchon

Hier, ten noorden van de poolcirkel, was de staande richtijn voor alle voertuigen van de Chums of Chance, “Onbekend luchtverkeer wordt opgevat als vijandig tenzij anders aangetoond”. Elke dag werden nu kleine schermutselingen uitgevochten, niet langer om grondgebied of producten maar om electromagnetische informatie, in een internationale wedren zo nauwkeurig mogelijk de veldcoëfficiënten van elk punt van dat mysterieuze mathematische raster dat toen, zoals bekend de aarde omgaf, te meten en in kaart brengen. Zoals het Tijdperk van het Zeilschip afhankelijk was geweest van het in kaart brengen van de zeeën en kusten van de globe en de wind van de windroos, zo zou van het meten van nieuwe variabelen, de geschiedenis afhangen van wat hier zou gaan plaatsvinden, tussen rifgebieden van magnetische ongerijmdheden, kanalen van geringste weerstand en stormen van nog naamloze straling die de zon uitstriemde. Er was een ‘Ray-rush’ aan de gang – licht en magnetisme, evenals allerhande aanvullende Hertz stralen lagen daar voor het oprapen.  Meer

 

Exterior view of a hillside showing above ground pulley mechanisms and subterranean views of miners working in tunnels. Wood cut from Agricola: De re metallica, maker unknown

Mining and modern capitalism: Lewis Mumford

More closely than any other industry, mining was bound up with the first development of modern capitalism. By the sixteenth century it had definitely set the pattern for capitalist exploitation.

When mining was undertaken by free men in the fourteenth century in Germany the working of the mine was a simple partnership on a share basis. The miners themselves were often ne’er-do-wells and bankrupts who had seen better days. Partly abetted no doubt by this very application of free labor, there was a rapid advancement in technique in the German mines: by the sixteenth century those in Saxony led Europe, and German miners were imported into other countries, like England, to improve their practices. More

mijn lijst

mine
famine
undermine
mind
eminent
omen
contramine
immuun
promenade
promontory
mountain
monster
vermanen
monitor
mental
dement
vitamine
mineral
Germinal

Hui Zi zei tegen Zhuang Zi: “Wat jij vertelt is nutteloos!”

“Alleen met hen die het nutteloze begrijpen heeft het

zin om over wat nuttig is te praten”, zei Zhuang Zi.

“Hemel en aarde zijn overal wijds en groots, maar een mens

gebruikt van al die ruimte slechts zoveel als nodig is om

zijn voet op te zetten. Maar als je alle grond die buiten zijn

voetstappen ligt van hier tot aan de Gele Bronnen zou

weggraven, zou hij er dan nog gebruik van kunnen maken?”

“Nee, dan was het nutteloos,” zei Hui Zi.

“Dan heb je nu begrepen wat het nut van het nutteloze is”

zei Zhuang Zi.

Gemengde Geschriften 26:7  Zhuang Zi

stepping stone: zeemijntje

stepping stone: dode zone

Dode Zone

Om de gevaren van de Zwarte Zee te bezweren noemden vissers haar de gastvrije zee, Pontos Euxeinos. Geologen hebben hier de term euxinisch van afgeleid voor de zwavelrijke schalie die voorkomt in een anoxische, d.w.z. zuurstofarme omgeving.

Ongastvrij maar lucratief waar de schalie zich tot aardolie of gas verdicht. Meer

stepping stone: Almadén

stepping stone: mijn eiland

 

Nieuw-Caledonië

niet een nieuw, vulkanisch eiland, maar een oud, deel van het oude, nu onderzeese, Gondwanaland; niet éen eiland maar een gebied van vijfhonderd eilanden waarvan de vijf grootste bevolkt zijn: New Caledonia in de Stille Oceaan, ten oosten van Australië – zo genoemd door kapitein James Cook in 1775, naar de romantische benaming voor het Schotse hoogland, Caledonia. Meer

stepping stone: alma – allegorische materialen

alma: nikkel

Het werk dat hij me aanbood was geheimzinnig en fascinerend. ‘Op zekere plaats’ bestond een mijn, die 2 procent van iets bruikbaars opleverde (wat, zei hij er niet bij) en 98 procent onbruikbaar afval, dat in een dal in de buurt werd gestort. In dat afval zat nikkel: heel weinig, maar nikkel was zo kostbaar dat het misschien de moeite zou lonen om het eruit te halen.

Het Periodiek System, Primo Levi   meer