klik op de balk
Pa Plorer, Chagos creole song (zie tekst onder)
de Chagossians, verlamd door angst, verlammen is een werkwoord, hun honden waren verzameld en vergast, worden van het eiland verdreven, typisch een geval van collateral damage, oordeelt de functionaris van de Foreign Office, het eiland was nodig in een populaire politieserie
we hoorden de honden blaffen
we hoorden ze blaffen toen de vliegtuigen over Raphael vlogen
pa plorer, huil niet, wees niet verdrietig
domwa la main geef me je hand
de bewoners in ballingschap, balling is het woord niet, spreken een zangerig en gruizig creools Frans, de vrouwen vertellen met onbewogen, getekende gezichten hun verhaal, gezamenlijk staan ze bij de ambassade in Mauritius, als het volkje van Dzjan
ik zou het willen zeggen, ik zou het willen zeggen maar ik durf niet
pa plorer, pa plorer
de koning heeft ons hier naar toe gebracht, hij zal ons beschermen
Lady Chandos nam het voor ze op en verdedigde ze in court, ze sprak de taal van de Britse bazen zo goed
geef me je hand, Charli, o geef me je hand, laat ons hier niet sterven
domwa la mort dood me Charlie, laat ons niet hier op Diego sterven
de Chagoseilanden in de Indische Oceaan halverwege Afrika en Indonesië, (‘British Indian Ocean Territory BIOT’) door de Britten van Frankrijk overgenomen die er in de 18de eeuw copraplantages was begonnen met Afrikaanse dwangarbeiders
de twee tot drieduizend (-) bewoners van het grootste eiland worden na 1966 door de Britten gedeporteerd naar Mauritius en de Seychellens
in ruil voor een korting op kernraketten verhuurt Groot Brittannië het eiland aan de Verenigde Staten die er de marinebasis Diego Garcia bouwen van waaruit in 1991 de Golfoorlog en na 2001 de oorlogen in Afghanistan en Irak worden gevoerd
naval ship and submarine support base, military air base, communications and space tracking facility, and an anchorage for military supplies for regional operations aboard Military Sealift Command ships in the lagoon; possibly ‘black sites’ and rendition flight refuelling
hoewel de deportaties onwettig worden verklaard weet de Britse regering te voorkomen dat de bewoners terugkeren naar hun eilanden door de koraalriffen en atols tot zeereservaat te verklaren, blijkt uit diplomatieke telegrammen onthuld door WikiLeaks (Cablegate)
de geluidsopname uit 1966 vond ik op: http://chagos.info/?p=343
hieronder de tekst in Creools en Engels
John Pilger heeft Stealing a Nation, een film over Chagos gemaakt
copra: gedroogde kokosnoot waaruit olie wordt geperst koude mijn
Chagos, chance, chants, Chandos, chaos, Dzjan, mijn eiland
PA PLORER – CREOLE LYRICS
Pa plorer, pa sagrin marmail, na pa sagrin le roi George VI finn envoy so zom vey nu.
Mo le cozer, mo le cozer mo pa kapav, mo le cozer mo per tensyon mo gagn enn mari pa larguer
Lundi bo-matin mo tan lisyen kriye, ki li kriye, guet avion la ape fer letur Rafael
Pa plorer, pa sagrin zenfans, na pa sagrin le roi George 6 finn envoy so zom vey nu.
La lahe le le, lehe lehe le le ela la la la la la la…
Lundi bo-matin mo tan lisyen kriye, ki li kriye, guet avion la ape fer letur Rafael
Pa plorer, pa sagrin zenfans, na pa sagrin le roi George 6 fine envoy so zom vey nu.
(Male voice singing: ‘ki li pe roder, ki li pe roder avion la? Li ape fer letur Rafael.’
Ki li pe roder, ki li pe roder avion la, ki li pe roder, le roi George 6 finn avoy so zom vey nu.
Lundi bo-matin mo tan lisyen kriye, ki li kriye, guet avion la ape fer letur Rafael
Mo le cozer, mo le cozer mo pa kapav, mo le cozer mo per tensyon mo gagn enn mari pa larguer
Mo ti le cozer, mo ti le cozer azordi, mo ti le cozer mo per tensyon mo gagn enn mari pa larguer.
Ti le le le la la la, ti le le le la la la
Don mwa la main, don mwa la main charli oh, don mwa la main charli o pas laisse amene la mort lor Diego.
(Male voice: ‘Don mwa la mort Charli, pa laisse nu mort dan Diego’
PA PLORER – ‘DON’T CRY’ – ENGLISH TRANSLATION
Don’t cry, don’t be sad little ones, don’t be sad King George VI has sent his men to look after us.
I’d like to talk, I’d like to talk but I can’t, I’d like to talk but I fear in case I get into trouble.
Monday morning I heard the dogs barking, what are they barking for, look at the planes flying over Raphael.
Don’t cry, don’t be sad children, don’t be sad, King George VI has sent his men to look after us.
La lahe le le, lehe lehe le le ela la la la la la la…
Monday morning I heard the dogs barking, what are they barking for, look at the planes flying over Raphael.
(male voice: ‘what is it looking for, what is it looking for this plane, it is flying over Raphael’)
What it’s looking, what it’s looking for that plane, King George VI has sent his men to look after us.
Monday morning I heard the dogs barking, what are they barking for, look at the planes flying over Raphael.
I’d like to talk, I’d like to talk but I can’t, I’d like to talk but I fear in case I get into trouble.
I’d like to talk, I’d like to talk today, I’d like to talk but I fear in case I get into trouble.
Ti le le le la la la, ti le le le la la la
Give me a hand, give me a hand oh Charlie, give me a hand Charlie, don’t let death come on Diego.
(male voice: ‘Kill me Charlie, don’t let us die on Diego.’)
terug naar koude mijn